Sỏi thận là gì? Nguyên nhân và cách chữa trị

Sỏi thận

Sỏi thận, một trong các bệnh liên quan đến đường tiết niệu rất nguy hiểm mà nhiều người mắc phải. Sỏi thận không chỉ gây khó khăn trong đời sống sinh hoạt hằng ngày mà còn mang lại nhiều biến chứng về lâu về dài. 

Vậy sỏi thận là gì và nguyên nhân gây ra sỏi thận là gì? Sỏi thận có thể điều trị tại nhà không và cách điều trị cũng như phòng tránh sỏi thận là gì?

Bài viết dưới đây cung cấp đầy đủ thông tin cần biết đến bạn đọc về sỏi thận. Những thông tin này đã được nghiên cứu và sàng lọc kỹ càng từ các nguồn tin y khoa uy tín để bạn có thể yên tâm tham khảo. Bài viết đã cố gắng giảm đi sự khô khan vốn có của các kiến thức y khoa đơn thuần, thay vào đó là những ngôn từ gần gũi hơn với bệnh nhân; mong muốn truyền tải tới bạn đọc phổ thông những thông tin hữu ích nhất liên quan đến sỏi thận.

Sỏi thận là gì?

Sỏi thận là khi lượng muối và khoáng chất trong nước tiểu bị lắng cặn tại thận, bàng quang, niệu quản trong nhiều ngày, tạo nên những viên sỏi có kích thước vài cm.

Sỏi thận là gì

Sỏi thận là những tinh thể rắn, lắng đọng trong hệ tiết niệu và có thể gây ra những ảnh hưởng tới hệ tiết niệu và gây ra những rối loạn cho cơ thể.

Sỏi thận thường có kích thước vài cm. Sỏi nhỏ có thể ra tự nhiên theo đường nước tiểu. Những viên sỏi to hơn, gây mắc kẹt tại niệu quản phải phẫu thuật lấy ra.

Sỏi thận có hai dạng là sỏi vô cơ và sỏi hữu cơ:

Các loại sỏi thận

Những ảnh hưởng của sỏi thận là gì?

Sỏi thận nguy hiểm hơn khi có kích thước lớn. Khi sỏi có kích thước lớn sẽ gây tắc nghẽn đường bài xuất, từ đó gây ra những ảnh hưởng tới hệ tiết niệu và ảnh hưởng tới sức khoẻ của người bệnh.

Không phải là sỏi càng lớn thì càng nguy hiểm

Mức độ nguy hiểm của sỏi thận phụ thuộc vào vị trí sỏi, sự ảnh hưởng của sỏi trên hệ tiết niệu và phụ thuộc vào từng tình huống cụ thể trên người bệnh.

Vị trí có sỏi thận là gì? Vị trí sỏi thận thường không cố định, có thể nương theo nước tiểu vào các đường ống hẹp (như niệu quản, niệu đạo) gây tắc nghẽn đường tiết niệu. Khi đường tiết niệu bị tắc sẽ dẫn đến nhiều triệu chứng nguy hiểm như thận ứ nước, ứ mủ thận, nhiễm khuẩn đường tiết niệu, suy thận, tăng huyết áp,…. Người bị tắc nghẽn đường tiết niệu thường bị đau quặn thắt vùng dưới, tiểu lắt nhắt, bí tiểu,…

Khi sỏi thận ở quá lâu mà không được đào thải ra ngoài, các vi khuẩn sẽ tấn công làm nhiễm khuẩn đường tiết niệu. Đồng thời, kích thước lớn của các viên sỏi khiến niêm mạc bị tổn thương, ảnh hưởng các cơ quan lân cận(bàng quang, đường tiết niệu), dẫn đến các biến chứng trầm trọng như viêm bể thận, teo thận, xơ thận. Những người mắc triệu chứng này hay bị đau bụng dưới, tiểu buốt, nước tiểu hôi, có váng, màu sắc khác thường (hồng, nâu, đỏ).

Sỏi thận thường được liên tưởng đến suy thận. Vậy mối liên hệ giữa suy thận và sỏi thận là gì? Trong cơ thể tồn tại sỏi thận kích thước lớn trong thời gian dài khiến chức năng thận bị suy giảm, gây suy thận mãn tính. Suy thận rất nguy hiểm, nhiều trường hợp nặng phải lọc máu hoặc ghép thận.

Một số trường hợp hiếm gặp khi thận bị vỡ do vách thận (vốn rất mỏng) không chịu được áp lực từ sỏi thận hoặc do tình trạng bị ứ nước, viêm, sưng phù kéo dài khiến người bệnh có thể tử vong.

Hình ảnh sỏi thận

Hình ảnh sỏi thận

Nguyên nhân gây sỏi thận là gì?

Phần lớn người bị sỏi thận do mắc phải một trong những thói quen xấu sau đây:

Thói quen lạm dụng thuốc tây

Người Việt Nam có thói quen cứ bệnh là ra nhà thuốc mua thuốc hoặc tự ý uống thuốc tây mà không theo chỉ định hoặc đơn thuốc của bác sĩ. Các chất trong thuốc kháng sinh thường gây tác động xấu đến cơ quan bài tiết như thận. 

Hoặc sử dụng các loại thuốc lợi tiểu quá mức cũng là nguyên nhân khiến cơ quan bài tiết sinh bệnh, gây sỏi thận.

Thói quen sinh hoạt không lành mạnh

Lười uống nước, hay nhịn tiểu: nhiều người do tính chất công việc hoặc lười nên thường không cung cấp đủ lượng nước tối thiểu trong một ngày, dẫn đến lượng nước tiểu ít hơn so với khoáng chất kết tinh, hình thành nên sỏi thận. 

Nhịn tiểu khiến nước tiểu đọng lại quá lâu tại bàng quang, gây tích tụ khoáng chất tạo sỏi thận. Việc nhịn tiểu thường xuyên cũng gia tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu do nước tiểu không chịu thoát ra là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.

Thói quen lười vận động khiến nước tiểu đào thải chậm, tốc độ bài tiết kém, khiến các khoáng chất có thời gian lắng cặn tại thận lâu hơn, sỏi thận hình thành.

Lười vận động làm giảm hấp thu canxi, lượng canxi trong cơ thể thiếu cũng là nguyên nhân gây sỏi thận.

Ảnh hưởng do stress, trầm cảm dẫn đến mất ngủ trong thời gian dài: khi mất ngủ, mô thận không được tái tạo khiến bạn dễ mắc nguy cơ bị sỏi thận.

Một số nguyên nhân thuộc về cơ địa hoặc dị tật bẩm sinh như đường tiết niệu quá hẹp khiến nước tiểu không thoát ra được, ứ đọng tại bàng quang gây sỏi thận.

Ngoài ra, còn một số trường hợp như bị tai nạn, chấn thương cơ thể phải nằm một chỗ khiến cơ quan bài tiết hoạt động kém, thận hư. 

Người bị mắc bệnh phi đại tiền liệt tuyến hoặc đường tiểu bị nhiễm trùng nhiều lần, tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi nảy nở gây sỏi thận.

Chế độ ăn uống không khoa học

Ăn quá nhiều thức ăn giàu oxalate như thịt đỏ, đậu nành và rau củ quả có màu sắc sặc sỡ (cà chua, cà tím, khoai lang,…)

Canxi: canxi là khoáng chất tác động đến quá trình tạo sỏi, dù cơ thể thừa hay thiếu. Khi cơ thể thiếu, oxalate kết hợp với canxi trong nước tiểu tạo sỏi thận. Hoặc nếu nạp quá nhiều lượng canxi cần thiết sẽ đẩy nhanh tốc độ hấp thụ canxi vào máu, khi đó oxalate trong thận sẽ kết hợp với canxi tạo sỏi thận (trong thời gian dài).

Chế độ ăn nhiều oxalate

Cách chữa sỏi thận là gì?

Sỏi thận sẽ không nguy hiểm nếu phát hiện sớm và chữa đúng cách để ngăn ngừa hậu quả nặng nề về sau.

Đối với sỏi thận kích thước nhỏ, có thể bài trừ qua đường tiểu tiện

Loại bỏ những thói quen xấu. Bệnh tật phần lớn là do những thói quen tích tụ lâu ngày mà chúng ta không để ý. Nếu muốn cơ thể khỏe mạnh thì việc rèn luyện thói quen tốt là hiệu quả nhất. Vậy những thói quen cần thiết để giảm sỏi thận là gì?

Uống đủ nước: tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày để cơ quan bài tiết hoạt động hiệu quả. Đối với những người có sỏi thận thì từ 2 đến 3 lít nước có thể giúp đào thải sỏi thận ra theo đường tiểu.

Cân bằng dinh dưỡng: hạn chế ăn những thực phẩm có chứa hàm lượng oxalate cao và hấp thụ canxi, khoáng chất vừa phải để ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận.

Bổ sung các thực phẩm chứa axit citric như cam, quýt, bưởi.

Hạn chế dùng vitamin C liều cao và cân bằng lượng canxi vừa đủ cho cơ thể (không thiếu cũng không thừa).

Hạn chế ăn mặn và bổ sung khoáng chất magie (chất có thể kìm hãm sự hấp thụ oxalat trong ruột).

Hạn chế ăn nhiều đạm động vật (thịt, cá, trứng, sữa) bởi đạm động vật chứa nhiều purin, không chỉ gây bệnh gout mà còn tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.

Một số trường hợp khác có thể can thiệp bằng điều trị nội khoa. Bác sĩ sẽ dùng thuốc chẹn beta để giãn các cơ trong niệu quản, tạo môi trường thuận lợi cho sỏi thận di chuyển, giảm bớt đau đớn.

Đối với sỏi thận kích thước lớn không thể bài trừ tự nhiên, gây chảy máu, tổn thương đường tiểu

Tùy thuộc vào kích thước và vị trí mà các bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp phù hợp. Cụ thể có 4 phương pháp sau:

  • Phá sỏi bằng sóng âmSử dụng sóng xung kích ngoài cơ thể để thu nhỏ kích thước của các viên sỏi bên trong, từ đó, sỏi thận có thể dễ dàng bài trừ qua nước tiểu. Thủ thuật này khoảng 30 – 45 phút và thường gây đau, bầm tím ở khu vực được điều trị (lưng, bụng), thậm chí là chảy máu quanh thận, máu trong nước tiểu.
  • Phẫu thuật: thường thấy khi sỏi thận lớn, bác sĩ có thể điều trị bằng cách tán thận qua da thông qua vết mổ nhỏ ở lưng. 
  • Loại bỏ sỏi thận bằng dụng cụ nội soi: Bác sĩ thông qua niệu đạo hoặc bàng quang đến niệu quản để tiếp cận viên sỏi. Sau đó, họ dùng dụng cụ nội soi để chia nhỏ kích thước hoặc bọc sỏi đưa ra ngoài.
  • Cắt bỏ khối u nơi tuyến cận giáp: phương pháp này sử dụng khi sỏi thận do tuyến cận giáp hoạt động quá mức tạo thành. Tuyến cận giáp nằm ngay dưới yết hầu, nếu hoạt động quá mức dẫn đến hormone được sản xuất quá nhiều và nồng độ canxi quá cao (một trong những nguyên nhân tạo sỏi thận). 

Vì vậy, phẫu thuật để loại bỏ khối u ở tuyến cận giáp sẽ giúp ngăn nguy cơ hình thành sỏi thận.

Cách phòng tránh sỏi thận là gì?

Cổ nhân có câu: “Phòng bệnh hơn chữa bệnh.” Vì vậy, chúng ta cần phải có ý thức lưu tâm từ những điều nhỏ nhặt nhất để đề phòng tối đa những nguy cơ mắc bệnh sỏi thận. Vậy, cách phòng bệnh sỏi thận là gì?

Khám sức khỏe tổng quát định kỳ: sỏi thận có thể đến âm thầm không triệu chứng nếu như ở kích thước nhỏ hoặc giai đoạn đầu và sẽ lớn dần lên khi bạn chủ quan, bận rộn với bộn bề của cuộc sống. Vì vậy, luyện thói quen khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp bạn phát hiện sớm nếu không may bị sỏi thận và điều trị cũng dễ dàng hơn. 

Thường xuyên tập thể dục, sống lành mạnh, khoa học: phần lớn những bệnh mãn tính hình thành do thói quen sống vô độ của con người (như lười uống nước, lười vận động, nhịn tiểu,…) Việc rèn một nếp sống tốt trong sinh hoạt lẫn ăn uống hằng ngày không chỉ giúp bạn phòng tránh các bệnh về thận mà còn rất nhiều bệnh mãn tính khác.

Kết luận 

Sỏi thận là một trong những triệu chứng thường thấy ở người Việt Nam, hình thành do thói quen xấu tích tụ lâu ngày. Vì vậy, khi bị sỏi thận, bạn tuyệt đối không được chủ quan, chữa trị càng sớm càng tránh được những biến chứng nặng nề về sau.

Không chỉ sỏi thận mà người Việt Nam cũng phải đối mặt với muôn vàn căn bệnh mãn tính khác, đang tàn phá cơ thể một cách âm thầm rồi chuyển biến nặng thành các bệnh nan y như ung thư hoặc suy thận. 

Vì vậy, chúng ta luôn cần phải ý thức bảo vệ sức khỏe một cách chu toàn. Vì Chiếc giường đắt nhất là giường bệnh. Khi thay đổi thói quen sống từng chút, từng chút một đồng nghĩa với sức khỏe bạn được nâng cao mà tuổi thọ cũng kéo dài, sẽ thật tuyệt vời khi bạn có thêm nhiều thời gian cùng người thân, người mình yêu thương hơn là nằm trên giường bệnh và phụ thuộc vào máy móc cùng những cơ hội sống mong manh.

Xem thêm:

– Sỏi tiết niệu: 10 điều bạn cận quan tâm nhất

Tán sỏi thận ống mềm: 5 điều bạn cần biết

15 điều bạn cần biết về tán sỏi thận qua da

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Có thể bạn quan tâm