Câu hỏi: Trình bày giải phẫu thần kinh ngồi?
Trả lời:
– Hình ảnh sơ đồ thần kinh ngồi – Atlas giải phẫu Frank H.Netter
I. Đại cương
– Là nhánh tận lớn nhất của ĐRC
– Do 2 phần tạo nên: phần chày và phần mác chung
– Bình thường 2 phần được bao bọc trong 1 bao xơ chung và thường chỉ tách rời nhau khi chạy đến đỉnh trám khoeo.
– Một số ít trường hợp đặc biệt: 2 phần của TK ngồi có thể tách ra sớm hơn hoặc chạy riêng rẽ từ ngay trong chậu hông, khi đó thường có 1 phần xuyên qua cơ hình quả lê và 1 phần sẽ đi dưới cơ hình quả lê.
II. Nguyên ủy
– Phần mác chung do các nhánh sau của ngành trước TK TL 4,5- S1,2
– Phần chày do các nhánh trước của ngành trước TL 4,5-S1,2,3
III. Đường đi
– TK ngồi đc tạo nên ở vùng chậu hông ở trc cơ hình lê
– Từ trong chậu hông chui qua khuyết ngồi lớn đi vào mông ở cơ dưới hình quả lê tiếp đó chạy qua phấn dưới mông ra đùi sau.
– Khi đến đỉnh trám khoeo Tk ngồi chia làm 2 nhánh tận Tk chày và TK mác chung.
IV. Liên quan:
1. Ở mông
– Tk ngồi đi trong rãnh giữa ụ ngồi và mấu chuyển lớn
– Nằm trước cơ mông lớn và sau các cơ chậu hông mấu chuyển.
– Nằm ngoài hơn so với bó mạch Tk mông dưới.
2. Ở đùi sau
– Tk ngồi đi sau cơ khép lớn, trước cơ ụ ngồi cẳng chân.
– Đầu dài cơ nhị đầu đùi bắt chéo phía sau Tk ngồi theo hướng từ trong ra ngoài và từ trên xuống.
V. Phân nhánh
1. Nhánh bên:
– Phần chày tách ra các nhánh vận động cho cơ
- Đầu dài cơ nhị đầu
- Cơ bán gân
- Cơ bán màng
- 1 phần cơ khép lớn
– Phần mác chung tách ra các nhánh chi phối: đầu ngắn cơ nhị đầu, khớp hụng và khớp gối
2. Nhánh tận: 2 nhánh tận là TK chày &TK mác chung
– TK chày:
- Tách ra từ TK ngồi ở đỉnh trám khoeo
- Từ đỉnh trám khoeo chạy thẳng xuống theo trục của khoeo cùng ĐM và TM khoeo -> rồi xuống khu cẳng chân sau, chạy cùng ĐM chày sau giữa 2 lớp cơ-> tới mắt cá trong chui dưới mạc hãm các gân gấp -> vào gót -> chia 2 nhánh cùng: TK gan chân trong & TK gan chân ngoài.
– TK mác chung:
- Tách ra từ TK ngồi ở đỉnh trám khoeo
- Từ đỉnh trám khoeo chạy chếch ra ngoài, dọc bờ trong gần cơ nhị đầu đùi, tới đầu trên xương mác, vòng quanh cổ xương mác chia làm 2 nhánh: TK mác nông& TK mác sâu