Nguyên nhân gây Sỏi thận: 4 Thói quen hàng ngày bạn không ngờ tới

Bài viết được biên soạn bởi Bác sĩ Chuyên khoa I Mai Văn Lực, Khoa Phẫu thuật Thận – Tiết niệu & Nam học, Bệnh viện E.

Nhiều người cho rằng sỏi thận là một bệnh lý “từ trên trời rơi xuống”. Tuy nhiên, sự thật là phần lớn các trường hợp sỏi thận đều bắt nguồn từ chính những thói quen sinh hoạt và ăn uống hàng ngày của chúng ta. Hiểu rõ các nguyên nhân gây sỏi thận không chỉ giúp bạn điều trị hiệu quả mà còn là chìa khóa vàng để phòng ngừa căn bệnh này tái phát.

Trong bài viết này, BS.CKI Mai Văn Lực sẽ chỉ ra 4 thói quen gây sỏi thận phổ biến nhất mà rất nhiều người đang mắc phải mà không hề hay biết.

1. Uống không đủ nước – Nguyên nhân sỏi thận hàng đầu

Đây được xem là nguyên nhân sỏi thận phổ biến và quan trọng nhất. Khi cơ thể không được cung cấp đủ nước, nước tiểu sẽ trở nên cô đặc, làm tăng nồng độ các khoáng chất như canxi, oxalat, axit uric. Khi nồng độ này vượt ngưỡng bão hòa, chúng sẽ dễ dàng kết tinh, lắng đọng và hình thành sỏi.

• Cơ chế: Nước hoạt động như một dung môi, giúp hòa tan các khoáng chất và đào thải chúng ra khỏi cơ thể. Uống ít nước giống như việc bạn có quá nhiều “chất rắn” nhưng lại quá ít “chất lỏng” để hòa tan chúng.
• Khuyến nghị: Hãy tập thói quen uống ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày. Nước lọc là tốt nhất. Dấu hiệu cho thấy bạn uống đủ nước là nước tiểu có màu vàng nhạt, trong.

2. Chế độ ăn nhiều muối (Natri)

Việc ăn mặn không chỉ gây hại cho tim mạch mà còn là một lý do bị sỏi thận quan trọng. Khi bạn tiêu thụ quá nhiều muối, thận sẽ phải làm việc vất vả hơn để thải natri, và quá trình này kéo theo việc tăng bài tiết canxi vào nước tiểu.

• Cơ chế: Lượng canxi trong nước tiểu tăng cao tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành sỏi canxi – loại sỏi phổ biến nhất.
• Khuyến nghị: Hạn chế các thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, dưa cà muối. Nêm nếm nhạt hơn trong các bữa ăn hàng ngày và đọc kỹ nhãn thực phẩm để kiểm soát lượng natri nạp vào.

3. Lạm dụng thực phẩm giàu Oxalate

Oxalate là một chất tự nhiên có trong nhiều loại thực phẩm. Đối với những người có cơ địa nhạy cảm, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu oxalate có thể là nguyên nhân gây sỏi thận.

• Cơ chế: Oxalate trong đường ruột sẽ kết hợp với canxi và được đào thải qua phân. Nhưng khi lượng oxalate quá lớn, nó sẽ được hấp thụ vào máu và thải qua nước tiểu, tại đây nó dễ dàng kết hợp với canxi để tạo thành sỏi canxi oxalat.
• Các thực phẩm giàu Oxalate cần lưu ý: Rau bina (cải bó xôi), củ cải đường, các loại hạt (hạnh nhân, hạt điều), khoai lang, trà đặc, sô cô la…
• Khuyến nghị: Không cần kiêng hoàn toàn, nhưng nên sử dụng một cách điều độ và kết hợp với các thực phẩm giàu canxi (như sữa, phô mai) trong cùng bữa ăn để canxi và oxalate có thể kết hợp với nhau trong ruột thay vì trong thận.

4. Ăn quá nhiều đạm động vật

Một chế độ ăn dư thừa protein từ động vật (thịt đỏ, nội tạng) cũng là một trong những nguyên nhân sỏi thận không thể bỏ qua.

• Cơ chế: Chuyển hóa đạm động vật tạo ra lượng lớn axit uric, làm tăng nguy cơ hình thành sỏi axit uric. Đồng thời, nó cũng làm giảm citrate trong nước tiểu, một chất tự nhiên có tác dụng ức chế sự hình thành sỏi canxi.
• Khuyến nghị: Cân bằng lượng đạm nạp vào cơ thể, kết hợp giữa đạm động vật và đạm thực vật (từ các loại đậu, đỗ).

Để có một cái nhìn tổng quan hơn về tất cả các khía cạnh của bệnh lý này, mời bạn đọc bài viết: Sỏi Thận: Nguyên nhân, Triệu chứng & Cách điều trị hiệu quả

Lời kết

Việc thay đổi những thói quen nhỏ hàng ngày có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc phòng ngừa sỏi thận. Nhận biết sớm các nguyên nhân gây sỏi thận là bước đầu tiên và quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe của bạn.

Nếu bạn có lo lắng về nguy cơ mắc bệnh hoặc cần tư vấn sâu hơn, đừng ngần ngại liên hệ với BS Mai Văn Lực để được hỗ trợ kịp thời.