So sánh các phương pháp tán sỏi: Lựa chọn nào tốt nhất cho bạn?
Bác sĩ Mai Văn Lực

So sánh các phương pháp tán sỏi: Lựa chọn nào tốt nhất cho bạn?

Bài viết được biên soạn bởi Bác sĩ Chuyên khoa I Mai Văn Lực, Khoa Phẫu thuật Thận – Tiết niệu & Nam học, Bệnh viện E.


Khi được chẩn đoán sỏi thận, một trong những băn khoăn lớn nhất của người bệnh là: “Tôi nên điều trị bằng cách nào?”. Với sự phát triển của y học, có rất nhiều phương pháp tán sỏi hiện đại, ít xâm lấn. Tuy nhiên, không có một phương pháp nào là “tốt nhất” cho tất cả mọi người.

Việc lựa chọn phương pháp tán sỏi phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước, vị trí, độ cứng của sỏi và tình trạng sức khỏe tổng thể của bạn. Bài viết này sẽ giúp bạn so sánh các phương pháp tán sỏi phổ biến nhất hiện nay để bạn có cái nhìn tổng quan và đưa ra quyết định sáng suốt cùng bác sĩ điều trị.

1. Tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL)

Đây là phương pháp ít xâm lấn nhất, hoạt động dựa trên nguyên lý sử dụng sóng xung kích từ bên ngoài cơ thể để phá vỡ viên sỏi thành những mảnh vụn nhỏ, sau đó chúng sẽ tự đào thải ra ngoài qua đường nước tiểu.

  • Phù hợp với ai? Bệnh nhân có sỏi thận kích thước nhỏ đến trung bình (thường dưới 2cm), vị trí ở bể thận hoặc đài trên, sỏi không quá cứng.
  • Ưu điểm: Không phẫu thuật, không gây đau, không cần nằm viện, có thể thực hiện nhanh chóng.
  • Nhược điểm: Tỷ lệ sạch sỏi không cao bằng các phương pháp khác, có thể phải tán lại nhiều lần. Không hiệu quả với sỏi quá lớn, quá cứng hoặc ở vị trí khó.

2. Tán sỏi nội soi ngược dòng bằng ống soi mềm (RIRS)

Bác sĩ sẽ sử dụng một ống soi rất nhỏ, mềm và linh hoạt, luồn qua đường tiểu tự nhiên (niệu đạo, bàng quang, niệu quản) để lên tận thận. Khi tiếp cận được viên sỏi, năng lượng laser sẽ được sử dụng để phá vỡ sỏi thành bụi mịn.

  • Phù hợp với ai? Bệnh nhân có sỏi thận kích thước dưới 2.5cm, đặc biệt hiệu quả với sỏi ở các vị trí khó mà ESWL không tiếp cận được.
  • Ưu điểm: Hoàn toàn không có vết mổ trên cơ thể, tỷ lệ sạch sỏi cao, ít đau, thời gian hồi phục rất nhanh.
  • Nhược điểm: Chi phí thường cao hơn do yêu cầu trang thiết bị hiện đại và vật tư tiêu hao đắt tiền.

3. Tán sỏi thận qua da (PCNL)

Đây được coi là “tiêu chuẩn vàng” cho việc điều trị sỏi thận kích thước lớn. Bác sĩ sẽ tạo một đường hầm rất nhỏ (khoảng 6-10mm) từ vùng hông lưng đi thẳng vào thận. Qua đường hầm này, một máy soi sẽ được đưa vào để phá vỡ sỏi bằng laser hoặc khí nén và hút các mảnh vỡ ra ngoài.

  • Phù hợp với ai? Bệnh nhân có sỏi lớn (trên 2cm), sỏi san hô, sỏi cứng hoặc các trường hợp tán sỏi khác thất bại.
  • Ưu điểm: Tỷ lệ sạch sỏi cao nhất, có thể giải quyết được những viên sỏi phức tạp nhất chỉ trong một lần can thiệp.
  • Nhược điểm: Là phương pháp xâm lấn (dù là tối thiểu), có nguy cơ chảy máu cao hơn các phương pháp khác, đòi hỏi thời gian nằm viện dài hơn.
Hình ảnh minh họa so sánh các phương pháp tán sỏi thận hiện đại
Minh họa các phương pháp tán sỏi phổ biến: Ngoài cơ thể, qua da và nội soi ống mềm.

4. Bảng so sánh tổng quan các phương pháp tán sỏi

Tiêu chí Tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL) Tán sỏi ống mềm (RIRS) Tán sỏi qua da (PCNL)
Kích thước sỏi lý tưởng < 2 cm < 2.5 cm > 2 cm, sỏi san hô
Mức độ xâm lấn Không xâm lấn Không có vết mổ Xâm lấn tối thiểu
Thời gian nằm viện Về trong ngày 1 – 2 ngày 3 – 5 ngày
Tỷ lệ sạch sỏi Trung bình – Khá Cao Rất cao
Chi phí tham khảo Thấp Cao Trung bình
Để có một cái nhìn tổng quan hơn về tất cả các khía cạnh của bệnh lý sỏi thận, mời bạn đọc bài viết: Sỏi Thận: Nguyên nhân, Triệu chứng & Cách điều trị hiệu quả

Lời kết: Lựa chọn nào tốt nhất cho bạn?

Như bạn có thể thấy, mỗi phương pháp đều có những ưu và nhược điểm riêng. Lựa chọn phương pháp tán sỏi tốt nhất không phải là chọn phương pháp đắt tiền nhất hay hiện đại nhất, mà là chọn phương pháp phù hợp nhất với tình trạng sỏi và sức khỏe của chính bạn.

Quyết định cuối cùng nên được đưa ra sau khi bạn đã được thăm khám và tư vấn kỹ lưỡng bởi một bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ dựa trên kết quả chẩn đoán hình ảnh (siêu âm, X-quang, CT scan) để đánh giá chính xác tình trạng sỏi và đưa ra lời khuyên điều trị tối ưu.

Để được tư vấn trực tiếp và cá nhân hóa, đừng ngần ngại liên hệ với BS Mai Văn Lực.